Informacja dotycząca nowego świadczenia pielęgnacyjnego i świadczenia wspierającego od 01.01.2024 r.

Działając na podstawie art. 63 ust. 16 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz.
U. z 2023 r. poz. 1429), dalej także „ustawa” informuję Panią/Pana
o zmianach w zasadach dotyczących uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego, a także specjalnego
zasiłku opiekuńczego ( SZO).
1 stycznia 2024 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz. U. nr
1429 - dalej ustawa o świadczeniu wspierającym), która wprowadza nowe świadczenie – świadczenie
wspierające dla osób niepełnosprawnych, a także zmienia zasady dotyczące świadczenia
pielęgnacyjnego i specjalnego zasiłku opiekuńczego.

Nowy system opiera się na dwóch świadczeniach: świadczeniu pielęgnacyjnym i świadczeniu
wspierającym. Nowe świadczenie pielęgnacyjne przysługiwać będzie opiekunom niepełnosprawnych
dzieci do ukończenia przez nie 18 roku życia. Świadczenie wspierające pobierać zaś będą mogły osoby
niepełnosprawne, które osiągnęły 18 rok życia i posiadają decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia w
odpowiedniej, określonej punktowo, wysokości. Nie ma zatem możliwości pobierania dwóch tych
świadczeń równocześnie. W nowym systemie nie będzie już specjalnego zasiłku pielęgnacyjnego.

W ustawie o świadczeniu wspierającym przewidziano również liczne regulacje dotyczące osób
pobierających obecnie świadczenie pielęgnacyjne (dalej ,,stare’’ świadczenie pielęgnacyjne) lub specjalny
zasiłek opiekuńczy (dalej SZO) na zasadach ochrony praw nabytych.

Stare świadczenie pielęgnacyjne lub SZO, do których prawo powstanie do 31.12.2023 r. będą
przysługiwały na dotychczasowych zasadach.

Oznacza to, że opiekun osoby niepełnosprawnej będzie nadal uprawniony do „starych” świadczeń jedynie
w przypadku spełniania wszystkich dotychczasowych warunków, w tym warunku niepodejmowania lub
rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania osobistej opieki nad osobą
niepełnosprawną.

W przypadku utraty ważności orzeczenia osoby niepełnosprawnej, której opiekun pobiera stare
świadczenie pielęgnacyjne lub SZO kontynuacja wypłaty tych świadczeń jest możliwa pod warunkiem,
że każdorazowo wniosek o wydanie kolejnego orzeczenia zostanie złożony w terminie 3 miesięcy od
dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia oraz
zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do świadczenie pielęgnacyjnego w terminie 3 miesięcy licząc
od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności.

W przypadku ustania prawa do SZO w związku z upływem okresu zasiłkowego, na który świadczenie
zostało przyznane, prawo do SZO może być kontynuowane pod warunkiem, że wniosek o świadczenie na

kolejny okres zasiłkowy zostanie złożony w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w
którym zakończył się dotychczasowy okres zasiłkowy.

Ustawą o świadczeniu wspierającym wprowadzono również regulację, że w przypadku śmierci osoby
wymagającej opieki po 31.12.2023 r. stare świadczenie pielęgnacyjne lub SZO będzie przysługiwało
opiekunowi do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił zgon osoby
wymagającej opieki. W takiej sytuacji opiekun będzie mógł w okresie pobierania świadczenia po zgonie
osoby niepełnosprawnej podjąć pracę czy też ubiegać się o inne świadczenia np. świadczenie
rodzicielskie. Przeszkodą nie będzie również uzyskanie emerytury lub renty za ten okres.

Świadczenia wypłacone za okres po zgonie osoby niepełnosprawnej nie stanowią tytułu do ubezpieczenia
społecznego i składka na ubezpieczenie emerytalne i rentowe nie zostanie opłacona ani do ZUS ani do
KRUS.

UWAGA! Jeżeli osoba niepełnosprawna, nad którą sprawujesz opiekę zdecyduje się ubiegać o
świadczenie wspierające w ZUS, wówczas zawiesimy Ci wypłatę starego świadczenia pielęgnacyjnego
lub SZO do czasu rozstrzygnięcia sprawy przez ZUS. Jeżeli okaże się, że osoba niepełnosprawna otrzyma
odmowę świadczenia wspierającego lub jej wniosek o to świadczenie pozostanie bez rozpatrzenia,
zawieszona wypłata zostanie wznowiona.

Stare świadczenie pielęgnacyjne ani SZO nie będzie przysługiwało opiekunowi, jeśli osoba
niepełnosprawna, nad którą sprawowana jest opieka, otrzyma świadczenie wspierające.

W sytuacji, gdy świadczenie pielęgnacyjne bądź SZO będą wypłacone za okres, za który osoba
wymagająca opieki otrzymała świadczenie wspierające będą stanowiły nienależnie pobrane świadczenie.
Opiekun będzie zobowiązany do zwrotu takiego nienależnie pobranego świadczenia wraz z odsetkami.
Powstanie i kwota nienależnie pobranego świadczenia przez opiekuna będzie więc zależała od osoby
niepełnosprawnej i okresu przyznania jej świadczenia wspierającego. Zapobiegawczo opiekun może
zwrócić się do tutejszej jednostki o zawieszenie wypłaty świadczeń od daty, od której osoba
niepełnosprawna będzie ubiegać się o przyznanie świadczenia wspierającego.

Przyznanie świadczenia wspierającego będzie miało też taki skutek, że opiekun nie będzie miał już
możliwości powrotu na stare świadczenie pielęgnacyjne czy SZO.

Świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach (dalej: nowe świadczenie pielęgnacyjne).

Świadczenie to będzie przysługiwało od 1 stycznia 2024 roku :

1 matce albo ojcu
2 innym osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom,
3 opiekunowi faktycznemu dziecka,
4 osobom sprawującym pieczę zastępczą

– jeżeli sprawują opiekę nad osobą niepełnosprawną w wieku do ukończenia 18 roku życia.

Osoba niepełnosprawna musi legitymować się, tak samo jak dotychczas, orzeczeniem o znacznym
stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami
konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną
możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna
dziecka w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Podstawową różnicą między starym a nowym świadczeniem pielęgnacyjnym jest to, że nowe
przysługuje wyłącznie do ukończenia 18 roku życia przez osobę niepełnosprawną oraz to, że
opiekunowie będą mogli pracować i zarabiać. Ważne jest jedynie, aby osoba ubiegająca się o nowe
świadczenie, była osobą z kręgu wyżej wymienionych osób uprawnionych do świadczenia i sprawowała
opiekę nad dzieckiem legitymującym się odpowiednim orzeczeniem.

W przypadku sprawowania opieki nad więcej niż jedną osobą niepełnosprawną spełniającą warunki do
przyznania nowego świadczenia pielęgnacyjnego nie przyznaje się dwóch świadczeń natomiast wysokość
nowego świadczenia pielęgnacyjnego podnosi się o 100% na drugą i każdą kolejna osobę nad którą
sprawowana jest opieka.

Nowe świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli:

1) osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia
pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu
i wypłacie zasiłków dla opiekunów;

2) osoba wymagająca opieki została umieszczona lub przebywa w domu pomocy społecznej, zakładzie
opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, placówce zapewniającej całodobową
opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o której mowa
w przepisach o pomocy społecznej, zakładzie karnym, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym albo
schronisku dla nieletnich;

3) osoba wymagająca opieki jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków
związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub
dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;

4) na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie
wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego
lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;

5) na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do
świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4
kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów.

Nowe świadczenie pielęgnacyjne będzie waloryzowane co roku.

Jeżeli jako opiekun dziecka zdecydujesz się przejść na nowe świadczenie pielęgnacyjne po
31.12.2023 r., nie będziesz miał możliwości powrotu do pobierania świadczenia na starych zasadach.
W celu przejścia na nowe świadczenie pielęgnacyjne trzeba bowiem zrezygnować z pobierania

starego świadczenia pielęgnacyjnego i złożyć wniosek o przyznanie nowego świadczenia
pielęgnacyjnego.

Świadczenie wspierające

Świadczenie to będzie się należało osobie niepełnosprawnej, a nie jak dotychczas w świadczeniu
pielęgnacyjnym – opiekunowi. Będzie to świadczenie dla osób, które ukończyły 18 rok życia.

Wnioski o świadczenie wspierające będzie można składać po 1 stycznia 2024 r. w Zakładzie Ubezpieczeń
Społecznych w formie elektronicznej. Warunkiem złożenia wniosku o przyznanie tego świadczenia jest
uprzednie uzyskanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia. Decyzje te będą wydawały
Wojewódzkie Zespoły ds. Orzekania o Niepełnosprawności . Wysokość świadczenia będzie uzależniona
od ustalenia poziomu potrzeby wsparcia określonego w skali od 70 do 100 punktów i wynosić będzie od
40% do 220% renty socjalnej

Świadczenie wspierające jest niezależne od dochodu, nie ma w nim również ograniczeń dotyczących
podejmowania pracy przez osobę niepełnosprawną. Jest to świadczenie nieopodatkowane, wolne od
egzekucji oraz nieoskładkowane.

Za osobę, która nie podejmuje zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej ze względu na potrzebę udzielania
wsparcia osobie niepełnosprawnej, (której zostanie przyznane świadczenie wspierające), wspólnie z nią
zamieszkującej i gospodarującej, Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie opłacał składki na
ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Prawo do objęcia ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym oraz ubezpieczeniem zdrowotnym będzie
przysługiwało tylko jednej osobie.

Ważne! Ustawa o świadczeniu wspierającym wprowadza to świadczenie etapami tzn.:

1 etap od 1 stycznia 2024 r. – o świadczenie będą mogły ubiegać się osoby, które uzyskają decyzję
ustalającą poziom potrzeby wsparcia na co najmniej 87 punktów.

2 etap od 1 stycznia 2025 r. – o świadczenie będą mogły ubiegać się osoby, które uzyskają decyzje
ustalającą poziom wsparcia w przedziale od 78 do 86 punktów.

3 etap od 1 stycznia 2026 r. – o świadczenie będą mogły ubiegać się osoby, które uzyskają decyzję
ustalającą poziom wsparcia w przedziale między 70 a 77 punktów.

Od powyższej zasady ustawodawca przewidział jeden wyjątek. Od 1 stycznia 2024 o świadczenie
wspierające będą mogły ubiegać się również osoby, które uzyskają mniej niż 87 punktów w skali
potrzeby wsparcia, jeżeli ich opiekun pobiera świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek
opiekuńczy, o ile spełnią inne warunki określone w ustawie o świadczeniu wspierającym.

Więcej Informacji o świadczeniu wspierającym można uzyskać na stronie MRPIPS:

https://www.gov.pl/web/rodzina/swiadczenie-wspierajace---pytania-i-odpowiedzi

W razie wątpliwości dotyczących świadczeń opiekuńczych (stare i nowe świadczenie pielęgnacyjne oraz
specjalny zasiłek opiekuńczy) informacji można uzyskać w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w
Istebnej w godzinach pracy Ośrodka pod numerem telefonu - 0338577649

Sporządził: Teresa Łacek - Kierownik